Avontuur De toekomst voorspellen (futurologie)

Hoe voorspel je de toekomst?

Wil jij samen met leerlingen leren om jaren, decennia of zelfs eeuwen in de toekomst te kijken? In dit avontuur leer je hoe je op een zinnige manier kunt nadenken over de toekomst van iets wat jij interessant vindt. Wil jij weten of robots de boel gaan over nemen? Of dat Nederland onder de zeespiegel zal verdwijnen? Of misschien wil je wel weten hoe de toekomst van voetbal eruit ziet? Ieder onderwerp heeft een verleden, heden en toekomst.

Samen met de futurologen (toekomstwetenschappers) en sciencefiction makers van Studio Monnik gaan we leren toekomstdenken. Tijdens het avontuur ga je werken aan je eigen 'toekomstscenario' die je op je eigen manier mag vertellen en verbeelden. Als een verhaal, tekening, object, film, strip, of iets anders... 

Doel van de avontuur

1. Leren nadenken over heden, verleden en toekomst en wat ze met elkaar te maken hebben.

2. Het leren verzinnen van een geloofwaardige toekomst.

3. Het leren vertellen en verbeelden van deze mogelijke toekomst.

Hieronder vind je voorbeelden:

Voorbeeld 1: Van paard en wagen naar automobiel

Wat gebeurt er als alle auto's zelfrijdend worden, wat verandert er dan?

Sommige technologische ontwikkelingen zijn zo fundamenteel dat het onze samenleving enorm veranderd. En dat kan soms opeens snel gaan. Om dit goed te begrijpen is het goed om terug te gaan in de tijd naar toen de auto voor het eerst in straatbeeld verscheen.

In het straatbeeld van 1900 zag je geen enkele auto, alleen koetsjes met paarden. Kijk je naar een foto van dezelfde straat in 1913 dan is er geen paard meer te vinden. Zo kan het straatbeeld in 13 jaar compleet veranderen.

> Maar denk er eens wat dieper over na wat dit allemaal betekent.

Het paard werd vervangen door een verbrandingsmotor. Voor de auto draaide alle mobiliteit (behalve treinen en stoomboten) op de spierkracht van paarden. Paarden hebben stallen nodig. Paarden hebben heel veel voer nodig. Paarden poepen. Paarden worden moe en moeten in shifts de trams trekken. Paarden raken gewond of gaan soms dood. Stel je eens voor hoeveel paarden er in een miljoenen stad als New York woonden destijds? Hoe het er rook? Grote steden zoals London, New York en Parijs hadden bijvoorbeeld een enorm paardenpoepprobleem waar de kranten van vol stonden.

> Maar denk dan ook eens na wat de auto teweeg heeft gebracht.

Mensen konden zich gemakkelijker verplaatsen. Verder en sneller rijden. Mensen konden verder weg in buitenwijken (suburbia) gaan wonen en in de stad werken. Er kwamen snelwegen, tankstations, shopping malls, IKEA's, Drive-Thru McDonalds, autovakanties, Formule 1 races, etc. De auto veranderde compleet ons landschap, maar ook onze cultuur, werk, leven en vrijetijdsbesteding. Denk maar eens na over welke dingen er niet zouden bestaan als de auto er niet was.

> Met een zelfrijdende auto, hoeft er niemand meer achter het stuur te zitten. Stel niemand hoeft meer auto te rijden.

Wat ga je dan doen in een auto? Waar ga je heen? Wat kan een auto dan worden? Wat wordt er mogelijk wat daarvoor niet kan? Wat verdwijnt van wat we fijn of juist vervelend vinden aan een auto? Welke nieuwe problemen zouden er kunnen ontstaan?

Voorbeeld 2: Fact Follows Fiction

De toekomst ontstaat in de verbeelding

Veel van de gadgets om ons heen zijn ooit uitgevonden en bedacht door iemand. Maar voordat iemand iets maakt bestaat het idee vaak al in de verbeelding. Veel toekomstverbeelding komt uit de sciencefiction. In sciencefiction zoals bijvoorbeeld in Star Trek zie je technologie die nog niet bestaat en vandaag onmogelijk is. Maar op TV kun je zien hoe zoiets zou kunnen werken, en hoe mensen het gebruiken in geloofwaardige situaties. Soms wordt deze fantasie-technologie realiteit doordat uitvinders geïnspireerd raken en het gaan bouwen.

Een voorbeeld is de 'communicator' in de Star Trek televisieserie in 1966 op de buis. De oprichter van Motorola was geïnspireerd hierdoor, en wilde deze technologie realiteit maken, en vond daarom de mobiele telefoon uit.

Dit avontuur start op woensdagmiddag 27 januari 2021 van 15.30 tot 17.30 uur. Niet elke bijeenkomst is fysiek.